به گزارش «اخبار خودرو»،در این روزها به‌دنبال آلودگی هوا؛ بنزین غیراستاندارد، خودروهای پرمصرف داخلی و مازوت مصرفی در صنایع و نیروگاه‌ها بر صندلی متهم آلودگی هوا می‌نشینند. اما نکته مهم این است هیچ کدام از این عوامل به تنهایی نمی‌توانند موجب آلودگی هوا شوند بلکه این شرایط بسامدی از مجموعه عوامل مختلفی است که هم خودروهای پرمصرف در آن نقش دارند، هم کیفیت پایین سوخت و هم مصرف بالای گاز در زمستان بر آن اثرگذار است. در ادامه به بررسی این موضوع می‌پردازیم.
ضعف کیفیت خودروها در احتراق سوخت
اولین مورد در آلودگی هوا، کمیت احتراق سوخت است. در حال حاضر دنیا به سمت کاهش شدت مصرف انرژی می‌رود زیرا میزان احتراق به معنای آلودگی هواست. با این حال ایران همچنان مصرف انرژی بالایی دارد. در این میان اگر چه سیاست‌هایی برای کنترل و کاهش مصرف سوخت به تصویب رسیده، اما در عمل اتفاقی در این عرصه اتفاق نیفتاده است. به طور مثال درخصوص منابع حاصل از هدفمندی یارانه‌ها؛ توسعه ناوگان ریلی، نوسازی اتوبوس و مترو به‌عنوان حمل‌ونقل عمومی و همچنین نوسازی ناوگان حمل بار مغفول مانده‌اند. بر این اساس کارشناسان معتقدند یکی از مهم‌ترین اقداماتی که برای جلوگیری از آلودگی هوا باید انجام شود، کاهش شدت مصرف انرژی در کشور است، زیرا تا زمانی که این حجم از احتراق سوخت در کشور ثبت می‌شود، نمی‌توان انتظار حل مشکل آلودگی هوا را داشت. عامل تاثیرگذار دیگر بر آلودگی هوا، کیفیت سوخت در کنار کیفیت احتراق آن است. در سال‌های اخیر برای افزایش کیفیت سوخت در کشور اقدامات موثری انجام شده؛ همچنین طبق قانون هوای پاک، سوخت توزیعی در کلانشهرها باید کیفیت یورو 4 و بالاتر داشته باشد. اما نکته مهم این است که حتی اگر بهترین سوخت، احتراق کاملی نداشته باشد باز هم آلودگی ایجاد خواهد کرد. درحال‌حاضر می‌توان گفت بخش زیادی از خودروهای کشور، هنگام احتراق کیفیت لازم را ندارند. ازسوی‌دیگر خودروهای موجود در کشور به طور میانگین به ازای 100 کیلومتر پیمایش، بیش‌از 10 لیتر سوخت مصرف می‌کنند. این عدد در سایر نقاط جهان به ازای همین میزان پیمایش، پایین‌تر از 5 لیتر است. به‌گفته کارشناسان اگر چه باید کیفیت سوخت در کشور به تدریج بالا برود اما توجه به کیفیت خودروها نیز ضروری است و باید در دستور کار باشد و خودروسازان داخلی هم به نوعی ملزم به رعایت استانداردهای روز دنیا شوند. البته در واردات خودرو نیز این مهم باید مورد توجه قرار گیرد.
سوخت پاک، مهم‌ترین راهکار برای کاهش آلودگی هوا
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست در این‌باره اعلام کرد: «از ۲۵میلیون خودرو موجود در کشور، حدود ۷ میلیون دستگاه فرسوده هستند. البته وضعیت موتورسیکلت‌ها نگران‌کننده‌تر است و می‌توان گفت حدود ۹۰درصد آنها فرسوده و از رده خارج هستند.» به‌گفته داریوش گل‌علیزاده مهم‌ترین آلاینده هوا در شهرهای ایران ذرات ۲.۵ میکرومتر است اما غلظت دی‌اکسید گوگرد هم به علت تردد خودروهای غیراستاندارد دیزلی مانند اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌ها بالاست. اگر چه به گفته مسئولان در پایتخت از سوخت مازوت در نیروگاه‌ها استفاده نمی شود اما استفاده از این سوخت در برخی شهرها می‌تواند بر افزایش میزان دی‌اکسیدگوگرد موجود در هوا موثر باشد. گل‌علیزاده راه‌حل کاهش آلودگی هوا در ایران را استفاده از خودروهایی با سوخت‌های پاک مثل خودروهای الکتریکی و هیدروژنی و استفاده از نیروگاه‌هایی با انرژی‌های تجدیدپذیر و غیرفسیلی دانست. البته این در حالی است که به‌گفته سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست، اکنون فقط هزار مگاوات یعنی کمتر از یک‌درصد انرژی مصرفی کشور در این نوع نیروگاه‌ها تولید می‌شود و هنوز خودروها و بیشتر بنزین مصرفی در کشور استاندارد یورو ۵ را ندارند و اغلب با استاندارد یورو ۴ تولید می‌شوند. او ادامه داد: «قانون هوای پاک مهم‌ترین مصوبه مجلس بوده و برنامه‌هایی را برای کاهش آلودگی هوا به دولت و دستگاه‌های مسئول تکلیف کرده است. قانونی ۳۴ماده‌ای و مصوب سال ۹۶ که تاکنون فقط یک بند آن به طور کامل اجرا شده، که آن هم تعطیلی یا ایجاد ممنوعیت و محدودیت در شرایط اضطرار آلودگی هواست.» داریوش گل‌علیزاده در پایان افزود: «در مجموع، سازمان‌ها و دستگاه‌هایی مانند وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت نفت و تولیدکنندگان بنزین، گازوئیل و سوخت‌های فسیلی، شهرداری‌ها و متولیان نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی و همچنین وزارتخانه کشور و بهداشت و سازمان محیط‌زیست در زمینه بهبود وضعیت کارخانه‌ها، ارتقای وضعیت خودروسازان و همچنین کاهش ریزگردها مسئول هستند و باید درباره اقدامات خود در این زمینه، شفاف‌سازی کنند.»
